ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2009
Ομάδα Α
Για τις προτάσεις από Α.1 μέχρι και Α.5 να γράψετε στο
τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα σε κάθε αριθμό τη λέξη Σωστό, αν
η πρόταση είναι σωστή, και Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
Α1. Το Ακαθάριστο Εγχώριο
Προϊόν (ΑΕΠ) σε σταθερές τιμές μετράει την αξία της συνολικής παραγωγής σε
τιμές του έτους βάσης. Μονάδες
3
Α2. Ο πληθωρισμός ευνοεί όλα τα άτομα που το χρηματικό τους
εισόδημα αυξάνεται με ρυθμό μικρότερο από τον ρυθμό πληθωρισμού. Μονάδες 3
Α3. Η διαρθρωτική ανεργία οφείλεται σε τεχνολογικές
μεταβολές, οι οποίες δημιουργούν νέα επαγγέλματα και αχρηστεύουν άλλα, και σε
αλλαγές στη διάρθρωση της ζήτησης, οι οποίες αυξάνουν τη ζήτηση ορισμένων
προϊόντων και ταυτόχρονα μειώνουν τη ζήτηση άλλων. Μονάδες
3
Α4. Στην αγορά ενός αγαθού, η μείωση της προσφοράς του, με
σταθερή τη ζήτησή του, προκαλεί μείωση της τιμής ισορροπίας και αύξηση της
ποσότητας ισορροπίας.
Μονάδες 3
Α5. Μία μείωση της τιμής ενός αγαθού κατά 10% θα οδηγήσει σε
μια αύξηση της ζητούμενης ποσότητας του πάνω από 10%, αν η ζήτηση είναι
ελαστική.
Μονάδες
3
Για τις προτάσεις Α.6 και Α.7 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της
πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α6. Η φάση του οικονομικού
κύκλου που χαρακτηρίζεται από αύξηση της παραγωγής, του εισοδήματος και της
απασχόλησης είναι η φάση:
α. της
ύφεσης.
β. της
ανόδου ή άνθησης.
γ. της
κρίσης.
δ. της
καθόδου.
Μονάδες 5
Α7. Η συνολική δαπάνη των
καταναλωτών για ένα αγαθό αυξάνεται όταν:
α. η τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι
ελαστική.
β. η
τιμή του αγαθού μειώνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική.
γ. η
τιμή του αγαθού αυξάνεται και η ζήτησή του είναι ανελαστική.
δ. η
τιμή του αγαθού μειώνεται και η ζήτησή του είναι ίση με τη μονάδα.
Μονάδες 5
Ομάδα Β
Ένας από τους προσδιοριστικούς παράγοντες της
ζήτησης ενός αγαθού είναι και οι «τιμές των άλλων αγαθών». Υπάρχουν αγαθά που η
μεταβολή της τιμής του ενός επηρεάζει τη ζήτηση του άλλου. Να δώσετε τους
ορισμούς των κατηγοριών στις οποίες διακρίνονται τα αγαθά αυτά. Να εξηγήσετε με
τη βοήθεια διαγραμμάτων πώς η αύξηση της τιμής του ενός αγαθού επηρεάζει τη
ζήτηση του άλλου, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν τα δύο αγαθά.
Μονάδες 25
Ομάδα Γ
Μία υποθετική οικονομία παράγει δύο μόνον
αγαθά, το Χ και το Ψ. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται έξι συνδυασμοί
ποσοτήτων των αγαθών Χ και Ψ που παράγει η εν λόγω οικονομία, με δεδομένη την
τεχνολογία παραγωγής και χρησιμοποιώντας αποδοτικά (ορθολογικά) όλους τους
συντελεστές παραγωγής που έχει στη διάθεσή της.
Συνδυασμοί
|
Παραγόμενες ποσότητες
Αγαθού Χ
|
Παραγόμενες ποσότητες
Αγαθού Ψ
|
Α
|
100
|
0
|
Β
|
80
|
40
|
Γ
|
60
|
70
|
Δ
|
40
|
90
|
Ε
|
20
|
105
|
Ζ
|
0
|
110
|
Γ.1 Να
σχεδιάσετε την Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων της οικονομίας, στην
τελευταία σελίδα του τετραδίου σας (στο
μιλιμετρέ).
Μονάδες 5
Γ.2 Να
υπολογίσετε το κόστος ευκαιρίας του Ψ σε όρους του Χ, όταν η οικονομία
μετακινείται από τον συνδυασμό Γ στον
συνδυασμό Δ, καθώς και το κόστος ευκαιρίας του Χ σε όρους του Ψ, όταν η
οικονομία μετακινείται από τον συνδυασμό Β στον συνδυασμό Α.
Μονάδες 6
Γ.3 Αν η
οικονομία παράγει 50 μονάδες από το αγαθό Χ, ποια είναι η μέγιστη
ποσότητα του αγαθού Ψ που μπορεί να παραχθεί;
Μονάδες 4
Γ.4 Πώς
είναι δυνατόν να παραχθεί ο ανέφικτος συνδυασμός που αντιστοιχεί σε 20 μονάδες
του αγαθού Χ και σε 125 μονάδες του αγαθού Ψ;
Μονάδες 5
Γ.5 Να
χαρακτηρίσετε τον συνδυασμό που αντιστοιχεί σε 50 μονάδες του αγαθού Χ και σε
40 μονάδες του αγαθού Ψ (μονάδες 2). Τι συμβαίνει στην οικονομία, όταν
παράγεται αυτός ο συνδυασμός; (μονάδες 3)
Μονάδες 5
ΟΜΑΔΑ Δ
Τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα αναφέρονται
σε μία επιχείρηση που λειτουργεί στη βραχυχρόνια περίοδο. Η εργασία (L)
αποτελεί τον μοναδικό μεταβλητό συντελεστή παραγωγής και η τιμή (αμοιβή) της
είναι σταθερή.
Αριθμός
Εργατών
(L)
|
Συνολικό
Προϊόν
(Q)
|
Μέσο
Προϊόν
(ΑΡ)
|
Οριακό
Προϊόν
(ΜΡ
|
Μέσο
Μεταβλητό
Κόστος
(ΑVC)
|
Οριακό
Κόστος
(ΜC
|
0
|
0
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
|
20
|
20
|
20
|
75
|
75
|
2
|
0
|
25
|
60
|
50
|
|
3
|
90
|
30
|
40
|
||
4
|
30
|
50
|
50
|
||
5
|
145
|
29
|
25
|
51,72
|
60
|
Δ.1 Να
μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παραπάνω πίνακα και να συμπληρώσετε τα κενά του
παρουσιάζοντας τους σχετικούς υπολογισμούς.
Μονάδες 6
Δ.2 Να
εξηγήσετε εάν ισχύει ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης και σε ποια ποσότητα του
μεταβλητού συντελεστή «εργασία» φαίνεται η λειτουργία του και
γιατί.
Μονάδες 5
Δ.3 Να
κατασκευαστεί ο πίνακας προσφοράς της επιχείρησης, καθώς και ο πίνακας αγοραίας
προσφοράς, με δεδομένο ότι το αγαθό παράγεται από 40 όμοιες επιχειρήσεις.
Μονάδες 5
Δ.4 Να
βρεθεί η αγοραία συνάρτηση προσφοράς, με δεδομένο ότι αυτή είναι γραμμική.
Μονάδες 4
Δ.5 Χρησιμοποιώντας
την αγοραία συνάρτηση προσφοράς, να βρείτε την ελαστικότητα προσφοράς του
αγαθού, όταν η τιμή του αυξάνεται από 52 χρηματικές μονάδες σε 55 χρηματικές
μονάδες.
Μονάδες 5
ΟΜΑΔΑ Α
Α.1. Σωστό Α.2 Λάθος Α.3. Σωστό Α.4 Λάθος Α.5 Σωστό Α.6. (β) Α.7. (γ)
ΟΜΑΔΑ Β
Σχολικό βιβλίο, κεφάλαιο 2 ενότητα 6γ σελ. 35-36 «Οι τιμές των άλλων αγαθών» με
τα διαγράμματα 2.6 και 2.7
ΟΜΑΔΑ Γ
Γ.1. σχημα
Γ.2. Χρησιμοποιούμε τους τύπους του κόστους ευκαιρίας των δυο αγαθών, δηλαδή:
ΚΕ (Χ) σε όρους Υ =ΔΨ/ΔΧ και ΚΕ (Ψ) σε όρους Χ = ΔΧ/ΔΨ
ΚΕ (Ψ) Γ→ Δ= 60-40 = 20 = 1 ΚΕ (Χ) Β→ Α= 40-0 = 40 = 2
90-70 20 100-80 20
Γ.3. Η ποσότητα Χ=50 βρίσκεται ανάμεσα στους συνδυασμούς Γ και Δ, όπου το ΚΕ (Ψ)= 1
ΣΥΝΔΥΑΣΜΈΝΟΙ ΑΓΑΘΌ Χ ΑΓΑΘΌ Ψ ΚΟΣΤΟΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ (Ψ)
Γ 60 70
Ψ1 =80 1
Δ 40 90
1 = 60- 50 ⇔10 = Ψ1 - 70 ⇔ Ψ1=80
Ψ1 – 70
Γ.4. Για να παραχθεί ο ανέφικτος συνδυασμός που αντιστοιχεί σε 20 μονάδες του
αγαθού Χ και σε 125 μονάδες του αγαθού Ψ, θα πρέπει να αυξηθούν αρκετά οι
ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών της οικονομίας η να βελτιωθεί αρκετά η
τεχνολογία της παραγωγής ή να υπάρξει συνδυασμός και των δύο. Στην περίπτωση
αυτή η Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων (ΚΠΔ) θα μετατοπιστεί προς τα δεξιά,
οπότε ο παραπάνω συνδυασμός καθίσταται εφικτός. (Σχολικό βιβλίο σελ. 20)
Γ.5. Ο συνδυασμός που αντιστοιχεί σε 50 μονάδες του αγαθού Χ και σε 40 μονάδες
του αγαθού Ψ, είναι εφικτός, γιατί όταν στην οικονομία παράγεται ως μέγιστη
ποσότητα του αγαθού Χ οι 50 μονάδες, η αντίστοιχη μέγιστη ποσότητα του αγαθού
Ψ είναι 80 μονάδες. Αυτό σημαίνει ότι ο ζητούμενος συνδυασμός αντιστοιχεί σε
σημείο κάτω από Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων της οικονομίας. Το οποίο
πρακτικά σημαίνει ότι η οικονομία αυτή δε χρησιμοποιεί όλες τις παραγωγικές της
δυνατότητες και ορισμένοι ή όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται.
ΟΜΑΔΑ Δ
.Δ1. Αφού η επιχείρηση απασχολεί μόνο ένα μεταβλητό συντελεστή την εργασία ισχύει:
VC= W·L.
Μέσο Προϊόν (AP)= Q/L ⇔ Q2 = AP2 ·L ⇔ Q2 = 25 ·2
ΜP2 = Q2 – Q1⇔ ΜP2 = 50- 20 ⇔ ΜP2 = 30
L2 – L1 2-1
Μέσο μεταβλητό κόστος (ΑVC)= VC/Q ⇔VC50 = AVC50 ·Q⇔VC50 = 50 ·60 ⇔ VC50 =3.000
Μεταβλητό κόστος (VC50)= W·L ⇔ W=VC50/L ⇔W = 3.000/2=1.500
Μεταβλητό κόστος (VC90 )= 1.500 · 3 =4.500
Μέσο μεταβλητό κόστος (AVC90)= VC90 ⇔AVC90 = 4.500 = 50
Q 90
Oριακό κόστος (MC90 ) = ΔVC /ΔQ= VC90 - VC50 = 4.500 – 3.000 = 37,5
Q90 - Q50 90 – 50
Οριακό Προϊόν (ΜP)= ΔQ /ΔL⇔ΜP4= Q4– Q3⇔ 30 = Q4 - 90 ⇔Q4 = 120
L4 - L3 4 - 3
Μέσο Προϊόν (AP)= Q/L ⇔ AP4 = Q4 ⇔ AP4 = 120 ⇔AP4= 30
L4 4
O τελικός πίνακας συμπληρωμένος είναι:
L Q AP MP AVC MC
0 0 - - - -
1 20 20 20 75 75
2 50 25 30 60 50
3 90 30 40 50 37.5
4 120 30 30 50 50
5 145 29 25 51.7 60
.
Δ2. Ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης δηλώνει ότι στη βραχυχρόνια περίοδο
παραγωγής, δηλαδή στην περίοδο που υπάρχει ένας τουλάχιστον σταθερός
παραγωγικός συντελεστής, υπάρχει ένα σημείο μέχρι το οποίο η διαδοχική προσθήκη
ίσων μονάδων του μεταβλητού συντελεστή δίνει συνεχώς μεγαλύτερες αυξήσεις στο
συνολικό προϊόν. Πέρα από το σημείο αυτό, κάθε διαδοχική ίση αύξηση του
μεταβλητού συντελεστή θα δίνει όλο και μικρότερες αυξήσεις στο συνολικό προϊόν,
δηλαδή, το οριακό προϊόν του μεταβλητού συντελεστή αρχικά αυξάνεται και μετά
μειώνεται.
Ο νόμος της φθίνουσας ή μη ανάλογης απόδοσης στην περίπτωση μας εμφανίζεται
με την πρόσληψη της τέταρτης μονάδας εργασίας επειδή ο ρυθμός μεταβολής του
συνολικού προϊόντος δηλ. το οριακό προϊόν αρχίζει να μειώνεται από 40 σε 30
μονάδες, ενώ ταυτόχρονα το οριακό κόστος αυξάνεται από 37,5 σε 50 μονάδες.
Δ.3. Το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης του οριακού κόστους (ΜC) που βρίσκεται
πάνω από την καμπύλη του μέσου μεταβλητού κόστους (ΑVC) αποτελεί και την
καμπύλη προσφοράς.
Η αγοραία καμπύλη προσφοράς ενός προϊόντος, είναι το άθροισμα των ατομικών
καμπυλών προσφοράς και δείχνει σε κάθε τιμή τη συνολικά προσφερόμενη ποσότητα.
Επειδή το προϊόν παράγεται από 40 όμοιες επιχειρήσεις η αγοραία προσφορά
προκύπτει πολλαπλασιάζοντας τις ατομικές προσφερόμενες ποσότητες επί 40.
Ο πίνακας με την ατομική και την αγοραία καμπύλη προσφοράς είναι:
P =MC ≥AVC Ατομική καμπύλη Αγοραία καμπύλη
προσφοράς προσφοράς
50 120 120 · 40 = 4.800
60 145 145 · 40 = 5.800
.Δ4. Η εξίσωση προσφοράς είναι γραμμική και έχει τη γενική μορφή:
QS = γ+δP(1) .
Για P=50 η (1) γίνεται 4.800 = γ+50δ (2)
Για P=60 η (1) γίνεται 5.800 = γ+60δ (3)
1.000 = -10δ ⇔δ=100 (4)
Κάνοντας αντικατάσταση στην (2) υπολογίζουμε το γ.
4.800= γ+100·50 ⇔4.800= γ+5.000 ⇔γ = - 200
Άρα QS = -200+100Ρ
.
Δ5. Για να υπολογίσουμε τη ζητούμενη ελαστικότητα, αντικαθιστούμε τις τιμές P =52 και P = 55 στην αγοραία συνάρτηση προσφοράς.
P Qs
52 -200+100·52 =5.000
55 -200+100·55 =5.300
ΕS = ΔQs · PΑ ⇔ ΕS = 5.300 – 5.000 · 52 ⇔ ΕS = 1,04
ΔP QΑ 55 -52 5.000
