ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2015

ΤΡΙΤΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α

Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.

α. Η μεγάλη εξειδίκευση των ανθρώπων σε μια δραστηριότητα που συχνά είναι πολύ περιορισμένη, μετατρέπει την εργασία σε ανιαρή απασχόληση.

β. Οι ανάγκες ως σύνολο δεν είναι απεριόριστες και καθεμία ανάγκη ξεχωριστά υπόκειται σε προσωρινό κορεσμό.

γ. Με σταθερή τη ζήτηση, όταν μειώνεται η προσφορά, αυξάνεται η τιμή ισορροπίας, ενώ η ποσότητα ισορροπίας μειώνεται.

δ. Ο αριθμός των επιχειρήσεων, ως παράγοντας επηρεασμού της προσφοράς, αφορά αποκλειστικά την ατομική καμπύλη προσφοράς.

ε. Η έννοια της αγοράς περιορίζεται σε ένα γεωγραφικό χώρο.

Μονάδες 15

Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα του, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α2. Η εισοδηματική ελαστικότητα ενός αγαθού είναι —2, όταν:

α. αύξηση του εισοδήματος των καταναλωτών κατά 10% προκαλεί αύξηση της ζήτησης κατά 20%

β. μείωση του εισοδήματος κατά 5% προκαλεί αύξηση της ζήτησης κατά 10%

γ. μείωση του εισοδήματος κατά 12% προκαλεί αύξηση της ζήτησης κατά 6%

δ. αύξηση του εισοδήματος κατά 10% προκαλεί μείωση της ζήτησης κατά 5%.

Μονάδες 5

Α3. Ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης αρχίζει να λειτουργεί, όταν:

α. το μέσο προϊόν είναι ίσο με το οριακό προϊόν

β. το συνολικό προϊόν γίνεται μέγιστο

γ. το οριακό προϊόν γίνεται αρνητικό

δ. το οριακό προϊόν αρχίζει να μειώνεται.

Μονάδες 5

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Β

Β1. Από τους προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης: α. να περιγράψετε τις προτιμήσεις των καταναλωτών (μονάδες 5) β. να περιγράψετε τις τιμές των άλλων αγαθών (μονάδες 12) και να κατασκευάσετε τα αντίστοιχα διαγράμματα (μονάδες 8).

Μονάδες 25

ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ

ΘΕΜΑ Γ

Δίνεται ο παρακάτω πίνακας που αφορά την παραγωγή και το κόστος παραγωγής μιας επιχείρησης στη βραχυχρόνια περίοδο λειτουργίας της (δεν απαιτείται η αντιγραφή του πίνακα στο τετράδιό σας):

Προϊόν (Q)	Μεταβλητό κόστος (VC)	Μέσο μεταβλητό κόστος (AVC)	Οριακό κόστος (MC)
0	0	-	-
20	200	10	10
60	480	8	7
150	750	5	3
180	900	5	5
200	1200	6	15
210	1500	7,15	30

Γ1. Να κατασκευάσετε τον πίνακα προσφοράς της επιχείρησης .

Μονάδες 4

Γ2. Να υπολογίσετε διαδοχικά την ελαστικότητα της προσφοράς καθώς αυξάνεται η τιμή. Να χαρακτηρίσετε την προσφορά με βάση την τιμή της ελαστικότητας (δεν απαιτείται η μετατροπή των κλασμάτων σε δεκαδικούς αριθμούς).

Μονάδες 5

Γ3. Επιπλέον των δεδομένων του παραπάνω πίνακα, η επιχείρηση, κατά την ίδια χρονική περίοδο, δαπανά για ενοίκιο 150 χρηματικές μονάδες και για ασφάλιστρα 50 χρηματικές μονάδες. Όταν η επιχείρηση παράγει 200 μονάδες προϊόντος, να υπολογίσετε: α. το μέσο συνολικό κόστος (ATC) (μονάδες 6) β. το μέσο σταθερό κόστος (AFC) (μονάδες 2).

Μονάδες 8

Γ4. Αν η επιχείρηση παράγει 210 μονάδες προϊόντος και θέλει να μειώσει το κόστος της κατά 420 χρηματικές μονάδες, να υπολογίσετε πόσες μονάδες πρέπει να μειώσει το παραγόμενο προϊόν της.

Μονάδες 8

ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ

ΘΕΜΑ Δ

Οι συναρτήσεις ζήτησης και προσφοράς στην αγορά ενός γεωργικού προϊόντος είναι QD=400—10P και QS=100+10P αντίστοιχα, όπου QD η ζητούμενη ποσότητα, QS η προσφερόμενη ποσότητα και P η τιμή.

Δ1. Να υπολογίσετε την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας της αγοράς του αγαθού.

Μονάδες 4

Δ2. Το κράτος, προκειμένου να προστατέψει το εισόδημα των αγροτών, επιβάλλει κατώτατη τιμή πώλησης του αγαθού PK=20 χρηματικές μονάδες. Να υπολογίσετε: α. το πλεόνασμα που δημιουργείται στην αγορά από την επιβολή της κατώτατης τιμής (μονάδες 3) β. τα συνολικά έσοδα των αγροτών, όταν το κράτος αγοράσει το πλεόνασμα στην κατώτατη τιμή PK (μονάδες 3) γ. την επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού από την αγορά του πλεονάσματος (μονάδες 3).

Μονάδες 9

Δ3. Να υπολογίσετε το χρηματικό όφελος των αγροτών, μετά την επιβολή της κατώτατης τιμής PK. .

Μονάδες 6

Δ4. Αν το κράτος με την κατάλληλη πολιτική επηρεάσει τους αγρότες που παράγουν το προϊόν και η συνάρτηση προσφοράς γίνει Q΄s= 60+10P, να υπολογίσετε τη μεταβολή της κρατικής επιβάρυνσης στην ίδια κατώτατη τιμή PK=20 χρηματικές μονάδες.

Μονάδες 6

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

Α1. α) Σωστό β) Λάθος γ) Σωστό δ) Λάθος ε) Λάθος

Α2. β                    Α3. δ

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

Β1.α. Οι προτιμήσεις των καταναλωτών. Οι προτιμήσεις των καταναλωτών μεταβάλλονται για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, αλλάζουν τα έθιμα, οι καιρικές συνθήκες, το κοινωνικό περιβάλλον κτλ. Όταν οι προτιμήσεις μεταβάλλονται ευνοϊκά για ένα προϊόν, τότε αυξάνεται η ζήτησή του. Παράδειγμα, η αυξημένη ζήτηση παγωτών και αναψυκτικών το καλοκαίρι. Αν η μεταβολή των προτιμήσεων δεν είναι ευνοϊκή για ένα προϊόν, τότε μειώνεται η ζήτησή του.

β. Οι τιμές των άλλων αγαθών. Υπάρχουν αγαθά στα οποία η τιμή του ενός αγαθού επηρεάζει τη ζήτηση ενός άλλου αγαθού. Τα αγαθά αυτά τα διακρίνουμε σε δυο κατηγορίες: Τα υποκατάστατα και τα συμπληρωματικά. Υποκατάστατα είναι δυο (ή περισσότερα) αγαθά, όταν το ένα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του άλλου (ή άλλων), για να ικανοποιήσει την ίδια ανάγκη. Για παράδειγμα, το βούτυρο και η μαργαρίνη, το μοσχαρίσιο και το χοιρινό κρέας, τα σπίρτα και ο αναπτήρας. Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την ίδια κατεύθυνση με τη μεταβολή της τιμής του υποκατάστατου αγαθού. Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος, οι καταναλωτές θα μειώσουν τη ζητούμενη ποσότητα μοσχαρίσιου κρέατος, και θα το υποκαταστήσουν με το σχετικά φτηνότερο χοιρινό, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση του χοιρινού. Η αύξηση της τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος (ceteris paribus) από P1 σε P2 στο διάγραμμα έχει ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση της καμπύλης ζήτησης του χοιρινού κρέατος από D1 σε D2.

Συμπληρωματικά είναι δυο (ή περισσότερα) αγαθά, όταν η κατανάλωση του ενός απαιτεί και την κατανάλωση του άλλου (ή άλλων), για την ικανοποίηση μιας ανάγκης. Για παράδειγμα ο καφές και η ζάχαρη, η φωτογραφική μηχανή και το φιλμ, το βίντεο και η βιντεοκασέτα. Η ζήτηση ενός αγαθού μεταβάλλεται προς την αντίθετη κατεύθυνση με τη μεταβολή της τιμής ενός συμπληρωματικού αγαθού (ceteris paribus). Για παράδειγμα, αν αυξηθεί η τιμή του καφέ, θα μειωθεί η ζητούμενη ποσότητα του καφέ (ceteris paribus), με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μειώσουν και τη ζήτηση της ζάχαρης (την οποία χρησιμοποιούσαν ως συμπλήρωμα του καφέ), μετατοπίζοντας την καμπύλη ζήτησης από D1, σε D2. Βέβαια, τα παραπάνω θα συμβούν αν δεν υπάρξει μεταβολή στους λοιπούς προσδιοριστικούς παράγοντες της ζήτησης για καφέ και για ζάχαρη.

ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ

 Γ1. Στη βραχυχρόνια περίοδο παραγωγής η καμπύλη προσφοράς είναι το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης το οριακού κόστους που βρίσκεται πάνω από την καμπύλη του μέσου μεταβλητού κόστους.

P=MC≥AVC	QS
5	180
15	200
30	210

     Ε_S= ΔQ ⋅ PA = 200-180 ⋅ 5 = 1/18 Άρα η προσφορά είναι ανελαστική     

         ΔΡ   QA   15-5     180

  Ε_S= ΔQ ⋅ PB = 210-200 ⋅ 15 = 1/20 Άρα η προσφορά είναι ανελαστική     

         ΔΡ   QB   30-15     200

Γ3. α. Σταθερό κόστος = Ασφάλιστρα +Ενοίκιο=50+150=200 ή FC=200

TC =FC+ VC200 =200+1.200 =1.400

ATC₂₀₀₌  1400/200=7
β. AFC_{200=200/200=1}

Γ4. ΔVC=1.500- 420=1.080

VC	Q	MC
900	180
1323	X
1200	200	15

MC₂₀₀₌  

Άρα πρέπει να μειώσει την παραγωγή της κατά 210-192=18 μονάδες προϊόντος.

ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ

Δ1.

Δ2.α. Gia Pκ= 20,  

Gia Pκ= 20,  

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ=QSk-QDk=300-200=100

β. Συνολικά έσοδα αγροτών μετά την επιβολή της κατώτατης τιμής= Pκ .QSk

Κρατική επιβάρυνση ∙ πλεόνασμα=20∙100=2.00

Δ3. Πριν την επιβολή της κατώτατης τιμής

Συνολικά Έσοδα παραγωγών(αρχικά) = 15∙250=3.750

Μετά την επιβολή της κατώτατης τιμής

Συνολικά Έσοδα παραγωγών(τελικά) = 20∙300=6.000

Χρηματικό όφελος = 6.000-3.750=2.250

Δ4. Gia Pκ= 20,  

Neo Pleόναsma = QSk-QDk = 260 -200 =60

Νέα Κρατική επιβάρυνση ∙ Νέο πλεόνασμα =20∙60=1.200

Αρχική Κρατική επιβάρυνση ∙ πλεόνασμα=20∙100=2.000

Μεταβολή κρατικής επιβάρυνσης= 1.200-2.000 = - 800